Urineweginfecties kunnen optreden wanneer schadelijke microben zich een weg banen naar de lagere of hogere urinewegen. Lagere UWI's, die in de urinebuis en blaas optreden, komen het vaakst voor. Dit wordt ook wel blaasontsteking genoemd. In de meeste gevallen zijn de bacteriën die de lagere urinewegen binnenvallen, afkomstig uit ons eigen lichaam. E. Coli, die normaal in de darmen leeft, komt het meeste voor en kan de urinewegen infecteren wanneer de urinebuis wordt blootgesteld aan bacteriën uit de ontlasting.
Uiterst virulente bacteriën die onbehandeld blijven, kunnen zich via de urineleiders naar één of beide nieren verspreiden en een hogere UWI veroorzaken. Symptomen hiervan zijn rugpijn, misselijkheid en koorts. Zonder behandeling kan dit de nieren beschadigen of zelfs nierfalen veroorzaken. In sommige gevallen kan de nierinfectie zich verspreiden naar de bloedbaan, waardoor urosepsis ontstaat, waarvoor onmiddellijke intensieve zorg vereist is. Als er een diagnose van een infectie van de hogere of lagere urinewegen vastgesteld is en behandeling nodig is, zal de arts beslissen welke antibiotica voorgeschreven moeten worden en in welke dosis.
Asymptomatische bacteriurie, ook bekend als ‘goedaardige’ bacteriën, in de urinewegen, is een ongevaarlijke aandoening die niet behandeld moet worden met antibiotica. Deze bacteriën veroorzaken geen symptomen, behalve onaangenaam ruikende urine bij sommige mensen.