Interview: De toekomst zorg met gebruik van digitale hulpmiddelen, met Axel Nordberg, Phd

De afdeling iQ Solutions van Essity houdt zich bezig met het innoveren van digitale incontinentieoplossingen. De afdeling wordt geleid door Axel Nordberg, een ingenieur met een doctoraat in medische materialen van de KTH en een achtergrond als managementconsultant en ondernemer in de gezondheidszorg. We spraken met Axel in Stockholm, waar hij met zijn vrouw en drie kinderen woont. We wilden weten wat de toekomst in petto heeft voor ouderenzorg en hoe TENA zich voorbereidt op de uitdagingen van de vergrijzing.

V: Wat zijn uw voorspellingen over hoe de zorgsector zal veranderen als reactie op de snel groeiende oudere bevolking?

We weten dat er in 2050 bijna een miljard meer mensen ouder dan 65 jaar zullen zijn dan nu! Er zijn wereldwijd al meer dan 400 miljoen incontinente mensen en we weten dat incontinentie vaker voorkomt naarmate we ouder worden. Dit legt echt druk op het systeem. 

Wat we zien als gevolg van deze trends is een verschuiving naar thuiszorg. En dat betekent dat er een verschuiving plaatsvindt naar ongeschoolde verzorgers - in principe de mantelzorgers. Ze hebben steun nodig. En als we het hen vragen, is dat ook wat ze ons vertellen. 

Wat er ook gaande is, is dat wanneer we overstappen op thuiszorg, we ook meer hulpintensieve gevallen in instellingen krijgen. Omdat je daar getrainde zorgverleners hebt, maar zij zullen een andere soort werklast hebben.

V: Hoe heeft COVID-19 dit beeld beïnvloed?

Als we kijken naar hoe de pandemie de trends heeft beïnvloed, zien we niet echt nieuwe trends ontstaan. Wat wij zien zijn aanhoudende trends, die vaak enorm zijn versneld door COVID-19. 

Neem het voorbeeld van de mantelzorger. Je hoort voor een geliefde te zorgen. Dat is om te beginnen al zwaar. En dan mocht je die persoon niet fysiek ontmoeten en moest je sociale afstand bewaren. De eisen zijn dus toegenomen en de trends zijn versneld. Hoe behoud je de waardigheid en een menselijke aanpak van zorg als dit gebeurt? Daarom hebben we bij TENA de manier waarop we onze diensten leveren opnieuw bedacht en vormgegeven.

Digitale oplossingen zijn tegenwoordig al onderdeel van de gezondheidszorg. Denk aan het meten van bloedsuikerspiegels. U kunt nu uw bloedsuikerspiegel continu in de gaten houden en actie ondernemen als de trend stijgt of daalt. Dit maakt preventieve maatregelen mogelijk en verbetert bovendien de uitkomst van de zorg. 

Ik denk echt dat we veel meer aandacht aan preventie moeten besteden dan we tot nu toe hebben gedaan. En als we het nog verder doortrekken: welzijn. Wat uiteraard daaraan voorafgaat. Als we in een vroeg stadium slimmer en succesvoller kunnen zijn in het beschermen van het welzijn van mensen, dan besparen we veel werk op het gebied van behandelingen.

V: Kunt u een voorbeeld geven van digitale oplossingen die bijdragen aan de zorgverlening?

Er zijn zoveel interessante voorbeelden. We zien dit bij maligne melanoom, waar de patiënt advies kan krijgen door een foto te maken van een moedervlek en te vragen of dit iets waar hij of zij zich geen zorgen over hoeft te maken, of dat het antwoord is: “kom maar langs, dan kijken we het even na”. In plaats van al deze afspraken te boeken, kunt u de interactie veel sneller laten verlopen.

Ik kan het niet laten om te zeggen: we moeten het ouder worden omarmen. Ik denk dat het tegenwoordig vooral draait om het tegengaan van veroudering. Maar ik zou het graag omdraaien en zeggen dat het geweldig is dat je ouder kunt worden. Het is geweldig. Laten we het omarmen.” De juiste vraag is hoe we dat ouder worden kunnen ondersteunen. 

Een voorbeeld: Wanneer je in een zorginstelling woont, wordt op veel plekken ter wereld tegenwoordig regelmatig het incontinentieverband van de bewoner gecontroleerd en indien nodig vervangen. Dit kost tijd en is een inbreuk op jouw waardigheid. En als je diezelfde gedachtegang doortrekt naar mantelzorgende familieleden, doe je dit nu ineens ook bij je dierbare. Dus als wij hen kunnen helpen om de waardigheid te beschermen, dan is dat een grote hulp voor hen.

V: Hoe pakt TENA deze uitdagingen aan?

Om deze uitdagingen aan te pakken, moeten we rekening houden met het volledige continuüm van zorg. In onze wereld betekent dat allereerst welzijn. Dan preventie, beoordeling, behandeling, zorgverlening en tot slot gegevensbewaking of nacontrole. 

Als oudere is het belangrijk om zelfstandig en thuis te kunnen wonen en je goed te voelen. Als je in een zorginstelling woont, is welzijn misschien niet het belangrijkste, maar worden preventie en beoordeling cruciaal.

Onze oplossing TENA Identifi™ is een goed voorbeeld van een oplossing voor dit ‘continuüm van zorg’. Het is een incontinentieverband met ingebouwde sensoren dat de bewoner van een zorginstelling 72 uur lang gebruikt. Na deze periode ontvangt de zorgverlener een individueel rapport voor de specifieke bewoner. En dat is belangrijk. Want zo kan de zorginstelling een individueel zorgplan voor deze bewoner opstellen. 

Het directe resultaat is dat er meer individuele zorg zal zijn, dat de juiste producten worden gebruikt en dat u een schema kunt opstellen met het toiletgebruik op de juiste tijdstippen. 

En dan hebben we nog de TENA SmartCare™ Change Indicator, een sensor die u aan de buitenkant van een incontinentieverband plaatst. Het systeem stuurt een signaal over de vochtigheidsgraad naar een dashboard en een smartphone. De app geeft dus aan wanneer een verschoning moet worden overwogen en wanneer dat niet nodig is. 

Het is eigenlijk een hele reeks oplossingen. We hebben TENA SmartCare™ voor mantelzorgers die zorg thuis verlenen, en we hebben ook TENA SmartCare™ voor instellingen, voor professionele zorgverleners. Ze gebruiken hetzelfde platform, maar ze hebben verschillende ‘front-ends’. Vaak zijn er meerdere mantelzorgers die voor één dierbare zorgen. Maar in een institutionele setting is het bijna het tegenovergestelde: er zijn veel bewoners en doorgaans minder zorgverleners, dus moeten we de informatie op een andere manier weergeven. Hun behoeften zijn ook anders.

V: En wat doe je met de gegevensbewaking?

Ten eerste helpt om de zorg beter te plannen. Het kan ertoe bijdragen dat het product minder lang in het verzadigde stadium blijft. Maar het adviseert ook verzorgend personeel: “Je hoeft niet meteen hierheen te rennen en dit te doen; met deze bewoner is alles in orde.” 

Dat is de eerste stap. Maar, nogmaals, kijkend naar de toekomst: wat als we aanbevelingen konden geven over wanneer het waarschijnlijk is dat het toiletbezoek succesvol zal zijn? En wat zou er gebeuren als de lijn nog verder wordt doorgetrokken en er kunstmatige intelligentie op wordt toegepast? En nogmaals, de zorgverlener wordt niet vervangen, maar krijgt meer opties door aanbevelingen. U kunt daadwerkelijk invloed uitoefenen op de 80% van de bewoners van een zorginstelling die last hebben van incontinentie, plus het personeel, met aanbevelingen die tijd besparen en de resultaten verbeteren.

Bij TENA werken we aan de ontwikkeling van een draagbare blaassensor. En dat is echt preventief. Het idee van een draagbare blaassensor is dat we niet de vochtigheid in een product meten, maar de hoeveelheid urine in de blaas. En voor sommige indicaties, zoals letsel aan het ruggenmerg en andere indicaties van incontinentie, kunnen we daadwerkelijk aangeven wanneer ze naar het toilet moeten, voordat ze een product gebruiken.

V: Welke impact zal dit alles hebben op de CO2-voetafdruk van de productlijn van TENA?

Ik geloof dat deze oplossingen een groot potentieel hebben om de CO2-voetafdruk te verkleinen, door de optimale producten op het optimale tijdstip te gebruiken en in sommige gevallen zelfs de behoefte aan een incontinentieverband te verminderen. Bijvoorbeeld met de draagbare blaassensor die we ontwikkelen.

V: Wat zijn de prioriteiten van TENA bij het blijven innoveren voor de toekomst?

Preventie wordt steeds belangrijker. Het wordt belangrijker om het welzijn te behouden. Ik geloof ook dat er een grotere mate van co-creatie zal zijn. Als we een paar jaar teruggaan in de tijd, bood een bedrijf een oplossing van A naar B. Maar nu zien we dat het meer een ecosysteem, of een netwerk, is waar de klant deel van uitmaakt. Het vergroot de relevantie. 

Wij weten dat incontinentie een groot probleem is voor naasten en professionele zorgverleners. Maar ze hebben ook te maken met dementie, met voeding, enzovoort. De vraag voor ons is dus waar we die partnerschappen hebben en hoe we een relevante partner kunnen zijn voor onze klanten en consumenten.